Yaş yahut cinsiyet farkı gözetmeksizin günümüzde her bireyde görülebilen kanser; kimi durumlarda kanserlerin oluştuğu organdan öteki bir organa yani beden dokularına yayılabiliyor. Görülme sıklığı açısında akciğer ve karaciğer metastazlarından sonra üçüncü sırada görülen kemik metastazları; kemik ağrıları ve kırıkları ya da idrar tutamama ile kendini muhakkak edebiliyor. Kemik metastazları erken teşhis, hakikat tedavi planlaması ve tıp alanındaki gelişmeler ile paralel olarak multudisipliner metotlarla denetim altına alınabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Devrim Özer, kemik metastazları ile ilgili bilinmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Meme ve prostat kanseri kemik metastazına daha sık yol açıyor
Kemik metastazı, kanser hücrelerinin ortaya çıktığı bölgelerden kemiğe yayılması ile oluşmaktadır. Göğüs ve prostat kanseri başta olmak üzere kimi kanser çeşitlerinin kemiğe yayılma mümkünlüğü daha yüksektir. Meme ve prostat kanserlerinde %65-70, akciğer kanserinde %30-40, böbrek kanserinde %20-25, tiroid kanserinde %4-20 oranında kemik metastazı görülebilmektedir. Serviks (rahim ağzı), endometrium, mesane, testis, gastrointestinal (mide bağırsak sistemi) yerleşimli kanserlerde ise kemik metastazı görülme oranı daha düşüktür. Kanserlerin kemiklere yayılmaları öteki organ metastazlarında olduğu üzere damarlar, lenfatik sistem ve yakın komşuluk yoluyla olmaktadır.
Omurga ve uyluk kemikleri daha fazla risk altında
Kemik metastazı kimi durumlarda kişinin kansere yakalandığının birinci belirtisi olarak ortaya çıkabilirken, kimi durumlarda da kanser tedavisinden yıllar sonra görülmektedir. Kemik metastazı daha çok omurga, pelvis ve uyluk kemiklerinde görülmektedir. Fakat bedenin rastgele bir yerindeki rastgele bir kemik bölgesinde de kemik metastazı görülebilmektedir.
Kol ve bacaklardaki his kaybı kemik metastazı belirtisi nedeni olabilir
Kemik metastazları hastada ağrı ve kalsiyum artışına (hiperkalsemi) neden olabilmektedir. Bilhassa omurga (vertebra) metastazlarında ilerlemiş olgularda hudutlar de etkilenerek kol ve bacaklarda his ve işlev kayıpları, ileri kırık riski ve kırıklara neden olabilmektedir. Uzun kemik metastazlarında ileri kırık riski ve kırık %10-25 oranında görülmektedir. Bu kırıkların %65 i uyluk kemiği (femurda, %20 si de kol kemiği (humerusta) olmaktadır. Kemik metastazlarının belirtileri şunlardır;
- Kemik ağrısı
- Kemik kırıkları
- İdrar tutamama
- Bağırsak inkontinansı ( dışkı kaçırma)
- Bacaklarda yahut kollarda işlev kayıpları
- Mide bulantısı, kusma
- Kabızlık
- Kalsiyum artışı (hiperkalsemi)
Fonksiyon kayıpları ve kırıklar oluşmadan tedaviye başlanması gerekir
Kemik metastaz hastalarının teşhisi, tertipli takibi ve tedavi planlaması hastanın hayat konforu açısından büyük ehemmiyet taşımaktadır. Bu nedenle hastalarda işlev kayıpları ve kırık gelişmeden metastazların tespit edilmesi ve tedavisinin sağlanması değerlidir. Hastalar tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi ve ortopedik onkoloji bahislerinde tecrübeli ortopedi uzmanları tarafından değerlendirilmekte ve hangi tedavi prosedürü ya da tekniklerinin kullanılacağına hastaya özel olarak karar verilmektedir. Nörolojik ve işlevsel kayıplara neden olan omurga (vertebra) metastazlarında, radyoterapiye karşın ağrının geçmediği lezyonlarda, bilhassa ekstremitelerde ileri kırık riski taşıyan ve kırık gelişmiş metastazlarda cerrahi tedavi tercih edilebilmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
