Dünya Sıhhat Örgütü’nün “sessiz pandemi” olarak tanımladığı diyabet, tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de süratle artıyor. Sayılar, Türkiye’de 12 milyon civarında diyabet hastası olduğunu gösteriyor. Dünya Sıhhat Örgütü’nün bilgilerine nazaran; 1980 yılında dünyada 100 milyon olan diyabetli sayısı 2020 yılında 422 milyona çıktı. Bu sayının 2045 yılında 700 milyonu bulacağı öngörülüyor. Diyabetin ülkemizdeki artış suratı ise ürkütücü. Türkiye’de diyabetin artış suratının; dünya ortalamasının 2 katı, Avrupa ortalamasının ise 4 katı olduğunu vurgulayan uzmanlar, diyabetin dünyada en süratli artış gösteren hastalık pozisyonuna geldiğine dikkat çekiyorlar.
Diyabet hem sessizce geliyor hem çığ üzere büyüyor. İşte bu değerli hastalığın toplumsal farkındalığını artırmak için Acıbadem Üniversitesi’nden 3 değerli bilim insanı, “Ustalarla Diyabette Uzun Hayat Üzerine Söyleşiler” isimli toplantıda bir ortaya geldiler. Moderatörlüğünü Acıbadem Üniversitesi Diyabet Araştırma ve Uygulama Merkezi Koordinatörü, Endokrinoloji ve İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. M. Temel Yılmaz’ın yaptığı söyleşinin başka uzman konuşmacıları; Acıbadem Üniversitesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necmettin Pamir ile Acıbadem Üniversitesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Alhan oldu.
“Diyabet Türkiye’de patlamış durumda”
İyi tedavi edilmeyen, denetim altına alınmayan diyabetin; böbrek ve kalp hastalıkları başta olmak üzere, felç, görme kaybı ve nöropati üzere önemli hastalıkların bir numaralı nedeni olduğuna değinen Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, “Diyabetin ortaya çıkma yaşı maalesef 20’li yaşlara indi. Beslenme formu çok bozulduğu için obezite çocuklarda daha fazla görülmeye başlandı. Türkiye’de her üç çocuktan biri fazla kilolu. Kalp krizi yaşının ise 45 yaş altına indiğini görüyoruz. Dünyadaki en tesirli anti-aging sistemi oksijendir. Sağlıklı olmak, genç kalmak, uzun yaşamak için oksijen almak kural. Yapılan araştırmalarda; oksijenin bol olduğu bölgelerde yaşayan insanların ömürlerinin daha uzun olduğu görülmüştür. Örneğin; Bozcaada, ‘Ölümsüzlerin Adası’ olarak bilinir. Oksijenin en düşük olduğu bölgeler ise Kutuplar. Orada da insanların daha süratli yaşlandığı kanıtlanmıştır. Açık hava sporları bedene giren oksijeni artırdığı için sağlıklı ömür ve hastalıkların önlenmesi açısından çok kıymetli. Maalesef ki hareketsiz ömür ve fast food’un beslenmedeki rolünün artması nedeniyle diyabet, Türkiye’de patlamış durumda” dedi.
Diyabet hastalarının felç olma ihtimali 4 kat fazla!
Diyabetin beyni nasıl etkilediğini anlatan Acıbadem Üniversitesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necmettin Pamir, “Diyabet, damar yapısını bozarak damar sertliği (ateroskleroz) ve damar tıkanıklığı üzere sıkıntılara yol açar. Beyinde damarlar tıkandığında ise beyin yeteri kadar kanla beslenemez, bu durum mevte bile yol açabilir. Diyabet damar sertliğini artırarak iki tıp damar tıkanıklığına sebep oluyor. Ya büyük damarlar tıkanır, felçler (inme) ortaya çıkar ya da küçük damarlar tıkanarak ileride büyük tıkanıklıklara neden olur. Nitekim de diyabeti denetim altında olmayanlarda bunama daha fazla görülüyor” formunda konuştu.
Diyabetin, insanlarda felcin ortaya çıkmasını 4 kat artırdığına dikkat çeken Prof. Dr. Necmettin Pamir, “Diyabeti denetimsiz hastalarda felç olma riski, sağlıklı insanlara nazaran 4 kat fazladır. Küçük damarların tıkanmasının, ileride büyük damarların tıkanmasına da yol açacağı bilimsel olarak da kanıtlanmıştır. Diyabeti denetim altına almak zorundayız. Damar sertliğini ve buna bağlı riskleri düşürmemiz kaide. Diyabetin yol açtığı en değerli meseleler; şah damarında damar sertliği, tıkanıklık olması, pıhtı atması ve beyin kanamaları. Burada genetik yatkınlık kıymetli lakin sıhhatsiz bir hayat şekli ve makûs beslenme de bu riskleri artırıyor” diye konuştu.
Diyabet, kalp krizi riskini 2 kat artırıyor!
Acıbadem Üniversitesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Alhan da, denetimsiz diyabetin kalp krizi riskini 2 kat artırdığını belirterek kelamlarını şöyle sürdürdü: “Diyabeti olan hastaların yüzde 75’inin hastaneye yatış nedeni kalp ve damar hastalıklarıdır. Bu hastalarda kalp krizi belirtileri de farklı oluyor. Diyabet hudut uçlarını olumsuz etkilediği için beyne ağrı sinyali iletilmiyor ve münasebetiyle göğüs ağrısı hissetmiyorlar. Kalp krizi sırasında göğüs ağrısı yerine çabuk yorulma, nefes daralması, merdiven çıkarken tıkanma üzere belirtiler yaşıyorlar. Biz buna ‘gizli iskemi’, yani halk ortasında ‘gizli kalp’ diyoruz. Ayrıyeten tip 1 diyabet, yani genetik olarak çocukluk çağında ortaya çıkan diyabet, kalp hastalıklarının görülmesini 10-15 yıl erkene çekebiliyor” dedi.
Diyabetlilerde ameliyat sonrası yaraların daha geç güzelleştiğini söyleyen Prof. Dr. Alhan “Öncelikle ilaçla tedavi etmeye, mümkün hayli ameliyatı ertelemeye çalışıyoruz. Bunun kâfi olmadığı durumlarda ise ameliyat yerine, anjiyo, balon üzere teşebbüsler gerçekleştiriyoruz. Yaygın damar hastalıklarında ise stent tahlil olmuyor. Diyabet, bedenin genelde küçük, ince damarlarını etkiliyor. Yani böbrek damarlarını, göz tabanındaki damarları, beyindeki ince damarları, kalpte de ince damarları tutuyor. Bu ince damarlara ise stent takmak mümkün olmuyor, tahlil ameliyat oluyor. Bu hastalara küçük kesilerle, robot dayanaklı ameliyatlar yapmayı tercih ediyoruz. Bu formda hastalar daha az etkileniyor ve günlük hayatlarına daha çabuk dönüyorlar” formunda konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
