İyi ve berbat huylu olarak ikiye ayrılan kemik tümörleri, bayan erkek ayrımı yapmadan hayatın her periyodunda ortaya çıkabiliyor. Düzgün huylu kemik tümörleri birçok vakit yalnızca takip altında tutulurken, kemiğe ziyan verebilecek duruma geldiğinde ise ameliyat gerektirebiliyor. Berbat huylu kemik tümörlerinin milyonda 1-2’lik kısmı kemiğin kendi dokusundan kaynaklanırken, büyük bir kısmı de bedendeki öbür kanserin metastazıyla oluşuyor. İstatistiklere nazaran Türkiye’de her sene 250 bin hastaya farklı kanser teşhisleri konuluyor. Yeni teşhis alan kanserlerin birden fazla da kemik metastazı yaparak makus huylu kemik tümörlerine sebep oluyor. Her kanser cinsinde olduğu üzere berbat huylu kemik tümörlerinde de erken teşhis ve tedavi büyük ehemmiyet taşıyor. Makus huylu kemik tümörleri cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi ile tedavi edilebiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Devrim Özer, “9. Memorial Ortopedi Günleri” tertibinde kansere bağlı kemik metastazları hakkında değerli bilgiler verdi.
Meme, prostat, akciğer ve böbrek kanserleri kemik metastazlarına neden oluyor
Kemik tümörleri uygun (benign) ve makus (malign) huylu olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Uygun huylu kemik tümörlerinin en sık görülenleri non ossifye fibrom, osteokondrom, enkondrom, kolay kemik kisti olarak sıralayabiliriz. Makûs huylu kemik tümörlerinde ise primer olanlarda sık görülenler; osteosarkom, ewing sarkoma, kondrosarkom ve metastatik kemik tümörleridir. Primer berbat huylu kemik tümörlerinin görülme oranı milyonda 1-2 oranda görülürken metastatik kemik tümörlerinin görülme oranı çok daha yüksektir. O denli ki istatistik bilgilere nazaran her yıl Türkiye’de 250 bin bireye yeni kanser teşhisi konulmaktadır. Yeni kanserlerin ise yarısından birçoklarının kemik metastazlarına neden olduğu belirlenmiştir. Kemik metastazı, kanser hücrelerinin ortaya çıktığı bölgelerden kemiğe yayılması ile oluşmaktadır. Göğüs ve prostat kanserlerinin %65-70’i, akciğer kanserinin %30-40’ı, böbrek kanserinin ise %20-25’i kemik metastazına neden olmaktadır.
Omurga ve uyluk kemikleri daha fazla risk altında
Kemik metastazı birtakım durumlarda hastanın kansere yakalandığının birinci belirtisi olarak ortaya çıkabilirken, kimi durumlarda da kanser tedavisinden yıllar sonra görülebilmektedir. Kemik metastazı daha çok omurga, pelvis ve uyluk kemiklerinde görülmektedir.
İstirahat ve gece uykusundaki ağrılar makûs huylu kemik tümörünün belirtisi olabilir
Kötü huylu kemik tümörlerinin en değerli belirtisi ağrı ve şişliktir. Ağrılar ekseriyetle hastanın istirahat vaktinde, gece uykularında ya da kemiğe dokunulduğunda olabilmektedir. Bu ağrılar bazen çok şiddetli, bazen de orta şiddette hastanın hayat konforunu olumsuz etkilemektedir. Birtakım hastalar ağrı ve şişliğin dışına tümörün kemiği zayıflatmasına bağlı olarak çok hafif bir zorlamaya bağlı olarak kemik kırıkları da oluşabilmektedir.
Dayanılmaz kemik ağrıları, şişlik ya da kemik kırıkları şikayeti ile başvuran hastalara öncelikle BT ve MR ile kan tetkikleri yapılarak lezyonun kemiğin ne kadarını tuttuğu ve kemik dışına taşma yapıp yapmadığı kıymetlendirilir. Makûs huylu kemik tümörü ya da metastatik kemik tümörü düşünülüyorsa öbür kemiklerde de olup olmadığını belirlemek, hangi organdan yayıldığı ya da öteki organlara da yayılıp yayılmadığını belirlemek için kemik sintigrafisi ile Pet CT ve biyopsi yapılır. Birtakım güzel huylu tümörler biyopsi gerektirmeden radyolojik tetkiklerle tanınabilmektedirler, Kemik tümörlerinin tedavisi uygun huylu ve berbat huylu olmasına nazaran farklılık göstermektedir. Kimi düzgün huylu kemik tümörleri, önemli bir sorun oluşturmadıkları için yalnızca takip edilirken, kimileri ilerleyici oldukları için ameliyat edilirler.
Fonksiyon kayıpları ve kırıklar oluşmadan tedaviye başlanması gerekir
Kemik metastaz hastalarının teşhisi, nizamlı takibi ve multudisipliner tedavi planlaması büyük ehemmiyet taşımaktadır. Bu nedenle hastalarda işlev kayıpları ve kırık gelişmeden metastazların tespit edilmesi ve tedavisinin sağlanması kıymetlidir. Makûs huylu kemik tümörlerinin tedavisinde cerrahi tedavinin dışında tipine nazaran kemoterapi ve radyoterapi gerekebilmektedir. Hastalar tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi ve ortopedik onkoloji mevzularında tecrübeli ortopedi uzmanları tarafından değerlendirilmekte ve hangi tedavi prosedürü ya da sistemlerinin kullanılacağına hastaya özel olarak karar verilmektedir. Nörolojik ve işlevsel kayıplara neden olan omurga (vertebra) metastazlarında, radyoterapiye karşın ağrının geçmediği lezyonlarda, bilhassa ekstremitelerde ileri kırık riski taşıyan ve kırık gelişmiş metastazlarda cerrahi tedavi tercih edilebilmektedir.
Ortopedi dünyasının ünlü isimleri bu toplantıda buluştu
Doç. Dr. Devrim Özer başkanlığında Memorial Şişli Hastanesi Konferans salonunda 21 Aralık Cumartesi günü yapılan bilimsel toplantı alanında tecrübeli uzmanları buluşturdu. “A’dan Z’ye Kemik Tümörleri” başlığı ile düzenlenen toplantıya Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mahir Mahiroğulları, Op. Dr. Mahmud Aydın, Prof. Dr. Selami Çakmak, Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın, Omurga Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Aydoğan, Onkoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Serkan Keskin, Prof. Dr. Mehmet Akif Öztürk, Radyasyon Onkoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Esra Kaytan Sağlam, Prof. Dr. Züleyha Akgün, Girişimsel Radyoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Abdullah Yakupoğlu ve Nükleer Tıp Bölümü’nden Uz. Dr. Remzi Karaman katıldı.
Multidisipliner yaklaşımlar kemik tümörünün tedavisinde büyük ehemmiyet taşıyor
Doç. Dr. Devrim Özer, kötü huylu kemik tümörlerinde erken teşhis ve yanlışsız tedavi planlamasının büyük değer taşıdığını belirterek “Türkiye’nin ortopedi ve travmatoloji, omurga cerrahi, onkoloji, radyasyon onkoloji, patoloji, girişimsel radyoloji ve nükleer tıp alanında tecrübeli uzman arkadaşlarımızla bir ortaya gelerek kemik tümörlerinin teşhis ve tedavisindeki multidisipliner yaklaşımların değerini A’dan Z’ye konuştuk. Bu toplantının berbat huylu kemik tümörlerinin tedavisinde büyük katkısı olacağını düşünüyoruz.” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
