Ön çapraz bağ kopması, sportmenler ortasında yaygın görülen önemli bir diz yaralanmasıdır. Bu rahatsızlığın en sık yirmili ve otuzlu yaşlarda görüldüğünü belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Davud Yasmin, “Bu tıp yaralanmalara, yapısal özellikleri sebebiyle bayan atletlerde erkek atletlere nazaran 4-8 kat daha fazla rastlanıyor” dedi.
Diz içindeki dört ana bağdan biri olan ön çapraz bağlar, diz ortasında çapraz hareket ederken tıpkı vakitte dizin stabilitesini koruyarak dönebilmesini sağlıyor. Bu bağların kopmasının çok gerilmeye bağlı olarak gerçekleştiğini söyleyen Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Davud Yasmin, “Bu durum çoklukla futbol üzere rekabetçi sporlarda temas yahut darbe üzere aykırı hareketlerin sonucunda meydana gelebiliyor” açıklamasında bulundu.
Ani hareketlerden uzak durulmalı
Bu tıp zedelenmelerin koşarken istikamet değiştirmek için apansız yavaşlamayla da ortaya çıkabildiğini hatırlatan Op. Dr. Davud Yasmin, “Ayak sabit dururken bir darbe yahut temas olmasa da ani dönme hareketleri, sıçrama sonrası dize denetimsiz yüklenme, trafik kazaları, yüksekten düşme yahut endüstriyel kazalar sonrasında da ön çapraz bağ kopmaları ortaya çıkabilir” diye konuştu.
Fiziksel aktivite esnasında dizden gelen sese dikkat
Dizde süratle şişme, uyuşma ve boşa basma hissi, şiddetli ağrı, hareket alanı kaybı, yürürken rahatsızlık, fizikî aktivite esnasında diz içinden ses gelmesi ve aktiviteye devam edilememesi üzere belirtilerin kıymetli olduğunu vurgulayan Op. Dr. Davud Yasmin, “Hastalığın teşhisinde ortopedi uzmanının yapacağı fiziki muayene çok değerli. Muayenede kimi özel testlerle çapraz bağ yırtığının olup olmadığı anlaşılabilir. Diz çok ağrılı olduğu için kâfi bir muayenenin yapılamadığı durumlarda ise ikinci muayene teşhis koydurucudur. Doktor benzer belirtilerle ortaya çıkabilen farklı diz rahatsızlıklarından şüphelenirse görüntüleme usullerinden de faydalanılabilir” dedi.
Tedavi hastanın yaşına nazaran değişiyor
Ön çapraz bağ yaralanmalarında hastanın yaşının ve aktivite durumunun tedavi seçiminde kıymetli olduğunun altını çizen Yasmin, “Genç, spor yapan yahut etkin ömür biçimine sahip bireylerde bu rahatsızlığın tedavisi ekseriyetle cerrahidir. İleri yaşta olup yüksek aktivite düzeyinde olmayan, spor yapmayan yahut günlük ömürde dizinde boşluk ve emniyetsizlik üzere yakınmaları olmayan bireylerde cerrahi tedavi yapılmayabilir. Çocuklarda meydana gelen kopmalarda ise, ilerleyen periyotlarda kalıcı diz hasarları oluşmaması için günümüz teknolojisi sayesinde çocuk cerrahileri gerçekleştirilebiliyor” dedi.
Spora dönmek 6 ayı bulabilir
İyileşme müddetinin, uygulanan tedaviye nazaran değişkenlik gösterse de ortalama olarak 3 ay olduğunu paylaşan Yasmin, “Ön çapraz bağ yırtılması yaşayan sportmenlerin spora tam olarak geri dönebilecekleri kesin bir tarih verilemese de bağların yine yapılanması vakit alacağı için ortalama olarak 6 aylık bir süreçten bahsedilebilir” dedi.
Cerrahi sonrası erken devir fizik tedavi uygulamalarının, rehabilitasyon sürecindeki en kıymetli evrelerden biri olduğunu vurgulayan Op. Dr. Davud Yasmin, “Bu sürecin hakikat ve tesirli formda yönetilmesi ameliyatın kendisi kadar değerli. Ayrıyeten erken periyotta koltuk değneği kullanılması ya da buz ve bacağa elevasyon yapılması tedaviyi önemli formda destekler” açıklamasında bulundu.
Tedavi edilen bağlar tekrar kopabilir
Ön çapraz bağ yırtılması yaşayan kişinin her vakit tekrar yaralanma riskinin bulunduğunu hatırlatan Op. Dr. Davud Yasmin, “Egzersizlerin ihmal edilmeden yapılarak bacak kaslarının kuvvetlendirilmesi, spor öncesi kesinlikle esneme ve ısınma hareketlerinin yapılması ve bilhassa düşmeye yönelik teknikler geliştirilmesi tekrar yaralanmaları engellemede faydalıdır” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
